Αλλάζω συχνότητα

Κέφαλος Κοσμάς

Εξάπτει τη φαντασία, ενημερώνει, ψυχαγωγεί, εκπαιδεύει, διαμορφώνει ιδέες. Λειτουργεί σαν όργανο προπαγάνδας απολυταρχικών καθεστώτων, χειραγωγεί τις μάζες, διαδίδει ψεύδη. Προωθεί τη δημοκρατική έκφραση, δίνει πολύτιμες πληροφορίες σε καταστάσεις συγκρούσεων, σε περιόδους κρίσης, σε περιπτώσεις καταστροφών. Συμβάλλει στην ελευθερία της έκφρασης, στην πολυπολιτισμική κατανόηση, στον αμοιβαίο σεβασμό. Στέλνει μηνύματα ελπίδας σε κατατρεγμένους, ευάλωτους, περιθωριοποιημένους.
Είναι το ραδιόφωνο, ένα θερμό μέσον επικοινωνίας, πολύτιμο και οικονομικό, που επί έναν αιώνα συντροφεύει τον άνθρωπο.
Θα μπορούσαν να αναφερθούν πολλά για την ιστορία του (από το 1895 που ο Μαρκόνι μετέδωσε ηχητικά σήματα μορς στα ερτζιανά ή από το 1906 που πρωτακούστηκε μουσική στο ραδιόφωνο ή από το 1910 που μεταδόθηκε συναυλία από τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης). Θα έπρεπε να υποκλιθούμε με σεβασμό στις ελληνικές εκπομπές ξένων ή παράνομων ραδιοφωνικών σταθμών κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, καθώς και αργότερα, στα χρόνια της εφτάχρονης δικτατορίας. Θα έπρεπε να σταθούμε στο «Κανάλι 15» του Ρούσσου Κούνδουρου, στο Τρίτο Πρόγραμμα του Μάνου Χατζιδάκι και στη φωνή της Αριστεράς, με τον «902 Αριστερά στα FM» και αργότερα με τον «105.5 Στο Κόκκινο». Αν τα επιχειρούσαμε από μια μικρή στήλη θα αποτελούσε άθλιο πασάλειμμα.
Πινελιές, λοιπόν, σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου, με επιλογές δημιουργίας σταθμών ή εκπομπών, κόντρα στο ρεύμα.
Στις 30 Οκτωβρίου 1938 η εκπομπή του χαρισματικού Όρσον Ουέλες «Ο Πόλεμος των Κόσμων», στο CBS, θα προκαλέσει πανικό. Ο ηθοποιός Φρανκ Ρίαντικ, αφού ακούει πολλές φορές την ηχογραφημένη εκπομπή με την καταστροφή του αερόπλοιου «Χίντενμπουργκ» και τους 35 νεκρούς, ενάμισι χρόνο πριν, καταφέρνει να μιμηθεί τη φωνή, την ένταση και το πάθος του ρεπόρτερ. Πηγαίνει σαν ειδικός απεσταλμένος με το όνομα Καρλ Φίλιπς, σε λιβάδι του Γκόβερς Μιλ, για να μεταφέρει όσα βλέπει από έναν «αρειανό μετεωρίτη». Λίγο πριν… πεθάνει από θανατηφόρες ακτίνες των αρειανών, καταφέρνει γεμάτος αγωνία να «περιγράψει» πειστικότατα αυτά τα όντα με τα αποκρουστικά κεφάλια, τα πλοκάμια και τα χλωμά μάτια. Σε λίγα λεπτά εκατομμύρια Αμερικανοί προσεύχονταν, έκλαιγαν ή έφευγαν για να γλιτώσουν. Φήμες μιλούσαν για χιλιάδες νεκρούς, αυτοκτονίες και ζημιές από τον πανικό!
Την άνοιξη του 1964 ο Ρόναν Ο΄ Ράιλι εκπέμπει από το πλοίο «Κάρολαϊν», 5 μίλια έξω από την ακτή του Έσεξ, ποπ και ροκ μουσική, είδος απαγορευμένο από μονοπωλιακό BBC. Το κοινό του φθάνει στα 8 εκατομμύρια, ενώ σύντομα αποκτά μιμητές.
Ερασιτέχνες ή πειρατές, όπως τους έλεγαν, εμφανίζονται στις ελληνικές ραδιοφωνικές συχνότητες από τις αρχές της δεκαετίας του ΄60, ικανοποιώντας την ανάγκη του νεανικού κυρίως κοινού για κάτι διαφορετικό. Με σχεδόν πανομοιότυπο πρόγραμμα και φρασεολογία κλισέ («αφιερωμένο εξαιρετικά»), μπαίνουν σε κάθε σπίτι. Τον Νοέμβρη του ΄73 θα συμβάλουν στο ξεσήκωμα του λαού, αναμεταδίδοντας τις εκπομπές του μικρής εμβέλειας σταθμού του Πολυτεχνείου.
Σύμφωνα με στατιστικές και μετρήσεις το ραδιόφωνο παραμένει ιδιαίτερα αγαπητό στους νέους, ενώ τα παιδιά αργούν να το ανακαλύψουν, μένοντας προσηλωμένα στις αμφίβολης ποιότητας τηλεοπτικές εκπομπές. Σαν το παιδάκι που επισκέφτηκε τον πατέρα του στη δουλειά και, παρατηρώντας με έκπληξη το ραδιόφωνο, είπε ότι «η τηλεόραση του μπαμπά δεν έχει εικόνα».

kosmaskefalos@gmail.com

πηγή: http://www.avgi.gr/